Edrych yn ôl: adolygu blwyddyn CDPS 2022 i 2023

Yn ei hail flwyddyn o weithredu, rydym wedi gweithio gyda sefydliadau i ddylunio a chyflawni gwasanaethau sy'n rhoi anghenion dinasyddion Cymru yn gyntaf. 

Mae'r adolygiad hwn yn edrych ar ein gweithgareddau yn ystod blwyddyn ariannol 2022 i 2023. Mae'n dangos sut mae'r gweithgareddau hynny, a'u deilliannau, yn mapio i’n hamcanion a Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015. 

Yn debyg i’n hadolygiad blynyddol diwethaf, rydym yn cyhoeddi'r adolygiad hwn fel tudalennau gwe HTML, yn hytrach na dylunio PDF hen ffasiwn (ac sy’n anodd eu cyrchu). Rydym hefyd wedi parhau i ddefnyddio cynnwys amlgyfrwng - cyfweliadau fideo gyda chydweithwyr yn y sector cyhoeddus yr ydym wedi gweithio gyda nhw, yn ogystal â'n gweinidog a'n cadeirydd. 

Ond yn gyntaf, dyma ein Prif Weithredwr ar y cyd, Myra Hunt, a Harriet Green, yn myfyrio ar y 12 mis diwethaf. 

Mae wedi bod yn fraint wirioneddol arwain y tîm yn CDPS eleni, ein blwyddyn lawn gyntaf fel Prif Weithredwyr ar y cyd a'n trydedd flwyddyn lawn ar waith fel sefydliad.  

Mae wedi bod yn flwyddyn o gydgrynhoi i ni, ac mae ein hadolygiad yn edrych yn ôl ar sut rydym wedi gwneud hyn, yn ogystal â chlywed gan sefydliadau partner am y gwaith rydym wedi'i wneud gyda'n gilydd i wella gwasanaethau cyhoeddus digidol. 

Pobl 

Mae'r gwaith hwn i gyd yn ymwneud â phobl. Rydym yn sefydliad sy'n seiliedig ar wybodaeth ac mae'r wybodaeth hon yn dod gan ein pobl anhygoel. 

Eleni rydym wedi tyfu ein tîm parhaol i 29, 22 yn fwy nag oedd gennym 12 mis yn ôl. 

Mae hyn yn cynnwys pobl sydd ag arbenigedd mewn dylunio, cynnyrch, cyflawni, sgiliau, cyfathrebu, technoleg, cyllid a chaffael sy'n canolbwyntio ar y defnyddiwr. 

Rydym yn sefydliad partneriaeth ac mae wedi bod yn bwysig i ni feithrin perthynas â phartneriaid presennol a darpar bartneriaid y gallwn weithio gyda nhw ledled Cymru. 

Mae ein pobl wedi bod, a byddant yn parhau i, weithio mewn timau amlddisgyblaethol gydag arbenigwyr o sefydliadau'r sector cyhoeddus ledled Cymru i ddylunio a datblygu gwasanaethau sy'n canolbwyntio ar anghenion defnyddwyr. 

Mae ein perthynas ag arweinwyr digidol eraill yng Nghymru yn bwysig os ydym am wneud gwahaniaeth. Rydym wedi cryfhau'r perthnasoedd hyn â swyddfeydd y prif swyddogion digidol ym maes iechyd a gofal cymdeithasol, Llywodraeth Cymru, a llywodraeth leol dros y 12 mis diwethaf. Mae llawer o gyfleoedd i gydweithio ar draws sectorau, ac rydym wedi nodi sawl maes blaenoriaeth lle gallwn ddarparu arweiniad a chefnogaeth. Rydym yn edrych ymlaen at adeiladu ar hyn y flwyddyn nesaf.  

Prosesau 

Rydym wedi cadarnhau ein proses. Mae gennym weledigaeth glir (sy'n cyd-fynd â Strategaeth Ddigidol Cymru), cenhadaeth (cefnogi sefydliadau i feddwl am bobl, prosesau a thechnoleg ar gyfer newid parhaol), a gwerthoedd, bod yn dryloyw, yn feiddgar ac yn gydweithredol. 

Rydym wedi adnabod y canlyniadau yr ydym am eu cyflawni erbyn diwedd tymor y Senedd hon. Rydym wedi creu map ffordd 3 blynedd, a fydd fel y byddech chi'n ei ddisgwyl yn cael ei adolygu'n rheolaidd yn unol â'n dull ystwyth o ymdrin â sut rydyn ni'n gwneud pethau. 

Fe wnaethom ffarwelio â'n bwrdd dros dro ym mis Gorffennaf a chroesawu bwrdd newydd, a benodwyd gan Lywodraeth Cymru. Rydym wedi bod yn gweithio gyda nhw ar ein cyfeiriad strategol a rhoi prosesau ar waith i roi sicrwydd ein bod yn gwneud yr hyn yr ydym wedi bwriadu ei wneud, tra hefyd yn darparu gwerth am arian i'r pwrs cyhoeddus. 

Ac yn olaf, ein portffolio... 

Mae ein pwrpas yn glir! 

Rydyn ni yma i'ch cefnogi chi, y sector cyhoeddus yng Nghymru i ddylunio a chyflawni gwasanaethau cyhoeddus gwell. Gwasanaethau sydd wedi'u cynllunio o amgylch anghenion y bobl sy'n eu defnyddio. 

Rydym wedi cefnogi amrywiaeth eang o sefydliadau eleni. 

Fe wnaethom arwyddo cytundeb partneriaeth gydag Iechyd a Gofal Digidol Cymru ac rydym wedi cefnogi nifer o brosiectau gan gynnwys y Portffolio Trawsnewid Meddyginiaethau Digidol. Rydym wedi gweithio gydag awdurdodau lleol yng Nghymru dan arweiniad Caerffili, gan archwilio opsiynau ar gyfer system rheoli gwybodaeth ysgolion ac rydym wedi arwain clymblaid o sefydliadau i gyd-ddylunio cynnwys dwyieithog i gefnogi pobl i gael mynediad at Grant Hanfodion Ysgolion Llywodraeth Cymru i helpu yn ystod yr argyfwng costau byw. 

Fel rhan o'r adolygiad hwn, mae'n wych clywed gan bobl a sefydliadau sydd ar y daith hon. Taith o hyrwyddo dylunio sy'n canolbwyntio ar y defnyddiwr gyda meddylfryd Ystwyth! Mae eu straeon yn ysbrydoledig - a dylen ni fod yn edrych arnyn nhw i weld sut beth yw ‘da’. 

Mae llawer mwy o wybodaeth am hyn yn yr adolygiad, felly gwnewch baned ac eisteddwch yn gyfforddus! 

- Harriet Green a Myra Hunt, Prif Weithredwr, Canolfan Gwasanaethau Cyhoeddus Digidol 

Nid ydym yn darparu gwasanaethau yn uniongyrchol i'r cyhoedd. Ein cylch gwaith ni yw cefnogi'r sector cyhoeddus yng Nghymru i wneud hynny. Eleni, rydym wedi cefnogi timau ar draws iechyd, llywodraeth leol, cyrff hyd braich a Llywodraeth Cymru. 

Mae'r prosiectau rydym wedi gweithio arnynt gyda sefydliadau eleni yn cynnwys:

Llywodraeth leol

Cronfa Trawsnewid Digidol Llywodraeth Leol  – gan weithio gyda Chymdeithas Llywodraeth Leol Cymru, buom yn gweithio ar 4 prosiect gydag awdurdodau lleol ar gynnwys, prinder sgiliau digidol, allgáu digidol, a system rheoli dysgu. 

Darganfyddiad rheoli gwybodaeth ysgolion – gan weithio gyda Chymdeithas Llywodraeth Leol Cymru, gwnaethom gynnal darganfyddiad a darganfyddiad estynedig i gynhyrchu gofynion ar gyfer system rheoli gwybodaeth ysgolion yn seiliedig ar anghenion ysgolion ac awdurdodau lleol. 

Argyfwng costau byw: ei gwneud hi'n haws i bobl gael cyngor a chymorth – gan weithio gydag awdurdodau lleol a Llywodraeth Cymru, roeddem am ddysgu sut y gallem gydweithio i rannu cynnwys i ddiwallu anghenion defnyddwyr, gwella'r cyflawni gwasanaethau a deall ffyrdd o wella cynnwys Cymraeg a dwyieithog. 

Cyd-ddylunio cynnwys  – gan weithio ar gynnwys Grant Hanfodion Ysgolion Llywodraeth Cymru, roeddem am ddod o hyd i ffyrdd o hwyluso cydweithio a chyd-ddylunio cynnwys ledled Cymru i'w gwneud yn haws i bobl ddod o hyd i wybodaeth, ei llywio a’i deall. 

Iechyd

Portffolio Trawsnewid Meddyginiaethau Digidol – gwnaethom gynnal 2 ddarganfyddiad gydag Iechyd a Gofal Digidol Cymru i ddeall anghenion a safbwyntiau'r rhai sy'n ymwneud yn uniongyrchol â rhagnodi, dosbarthu, gweini, rheoli a derbyn meddyginiaethau o fewn gofal sylfaenol (meddygfeydd, fferyllfeydd lleol), a gofal eilaidd (ysbytai). 

Cronfa  Buddsoddi Blaenoriaethau Digidol – eleni roeddem ar banel craffu'r Gronfa Buddsoddi Blaenoriaethau Digidol, gan archwilio trawsnewid iechyd a gofal cymdeithasol yng Nghymru. 

Cyrff hyd braich

Grantiau Chwaraeon Cymru: gwella mynediad ac effaith – gan weithio gyda Chwaraeon Cymru, buom yn gweithio mewn partneriaeth ar alffa estynedig i gynyddu cyrhaeddiad ac effaith grantiau buddsoddi cymunedol. 

Alpha eithriad gwastraff Cyfoeth Naturiol Cymru – ein hail gyfnod Ystwyth gyda Cyfoeth Naturiol Cymru yn edrych ar yr heriau gyda chynnwys y gwasanaeth eithriadau gwastraff, gan achosi problemau gyda chofrestru a chydymffurfio. 

Dysgu drwy greu – gan weithio gyda Cyfoeth Naturiol Cymru, fe wnaethom gynnal arbrawf byr i archwilio sut mae pobl yn dysgu trwy wneud pethau mewn labordy digidol gyda ffocws ar adeiladu cynhyrchion a gwasanaethau digidol. 

Llywodraeth Cymru

Awdurdod Cyllid Cymru yn mynd i'r afael â dyled ac yn adeiladu llwyfan data – gan weithio gydag Awdurdod Cyllid Cymru, fe wnaethom wreiddio tîm amlddisgyblaethol a adeiladodd brawf gweithiol o gysyniad gweithredol i ddangos sut y gall data gefnogi trethiant tir ac eiddo datganoledig symlach, tecach a mwy effeithlon. 

Darganfyddiad Tech Net Zero – gan weithio gyda M-SParc a Perago, fe wnaethom ddarganfod sut y gall y sector cyhoeddus ddefnyddio technoleg ddigidol i helpu Cymru i gyrraedd allyriadau nwy sero net. 

Mapio cynhwysiant digidol – comisiynwyd gan yr Uned Cynhwysiant Digidol yn Llywodraeth Cymru, buom yn gweithio gyda Cymunedau Digidol Cymru a Chynghrair Cynhwysiant Digidol Cymru i ddeall pa mor hygyrch yw gwasanaethau cyhoeddus digidol i holl drigolion Cymru. 

Hunaniaeth ddigidol yng Nghymru – comisiynwyd gan Lywodraeth Cymru, gwnaethom gynnal ymchwil ar hunaniaeth ddigidol yng Nghymru a chytunwyd sut i symud y gwaith hwn ymlaen i fabwysiadu dull mewngofnodi unwaith ar gyfer dilysu a gwirio ar gyfer gwasanaethau cyhoeddus yng Nghymru. 

Eleni, trosglwyddodd y cyfrifoldeb dros Strategaeth Ddigidol Cymru o Lee Waters (Dirprwy Weinidog Newid Hinsawdd) i Vaughan Gething (Gweinidog yr Economi).  

Dyma ei fyfyrdodau ar ein gwaith a'r rôl yr ydym yn ei chwarae yn Strategaeth Ddigidol Cymru. 

Trawsgrifiad

“Ers cymryd cyfrifoldeb trawslywodraethol dros ddigidol a data y llynedd, gallaf weld y brwdfrydedd a'r awydd sy'n bodoli yn ein gwasanaethau cyhoeddus i ddefnyddio digidol i wneud bywydau pobl yn well yng Nghymru. Mae'r Ganolfan Gwasanaethau Cyhoeddus Digidol yn rhan allweddol o hyn.

Er ei bod yn sefydliad ifanc, mae'r Ganolfan wedi creu bwrlwm yn ein sefydliadau gwasanaethau cyhoeddus ynghylch sut y gall digidol ein helpu i ddatrys problemau cyffredin gyda'n gilydd. Dyma'r dull digido sy'n seiliedig ar gydweithredu, ailadrodd a dylunio sy'n canolbwyntio ar y defnyddiwr sy'n rhoi pobl wrth wraidd yr hyn a wnawn.

Eleni, cefnogodd y Ganolfan Lywodraeth Cymru i ddefnyddio digidol yn effeithiol i ymateb i heriau mawr. Mae hyn yn cynnwys ein rhaglen cenedl noddfa i gefnogi'r rhai sy'n ffoi o'r rhyfel yn Wcráin a sicrhau y gallai pobl gael gafael ar gymorth yn ystod yr argyfwng costau byw. Yn ehangach, mae'r Ganolfan wedi gweithio mewn partneriaeth ag amrywiaeth eang o sefydliadau gwasanaethau cyhoeddus sydd am ddarparu gwasanaethau gwell sy'n canolbwyntio ar y defnyddiwr. Mae wedi gweithio gydag Iechyd a Gofal Digidol Cymru er enghraifft, i foderneiddio'r ffordd y caiff meddyginiaethau eu rhagnodi a'u gweinyddu yn ein hysbytai. Roedd yn cefnogi'r gwaith o gyflawni prosiectau trawsnewid llywodraeth leol, archwilio'r ffordd orau o ddenu, recriwtio a chadw talent ddigidol yn ein sector cyhoeddus a hyrwyddo llwybrau prentisiaeth digidol newydd. Mae'r rhain yn ddarnau gwaith pwysig iawn a byddant yn ein helpu i'n gyrru tuag at uchelgais ein Strategaeth Ddigidol i Gymru i wasanaethau cyhoeddus fod yn fodern, hygyrch a chyfleus.

Mae Harriet a Myra, ynghyd â Phrif Swyddogion Digidol llywodraeth leol, Llywodraeth Cymru ac iechyd a gofal wedi gwneud cynnydd gwirioneddol o ran arwain diwylliant agored a digidol yng Nghymru. Wrth gwrs, nid yw'n hawdd i gyd, ar adegau o argyfwng, felly pan fydd cyllidebau dan bwysau, mae'n hawdd peidio â blaenoriaethu moderneiddio gwasanaethau. Rwyf am i ni weld gyda'n gilydd, fodd bynnag, nad yw digidol yn rhywbeth sy'n braf ei wneud, ond yn alluogwr hanfodol i helpu i ddatrys problemau mewn ffordd fwy effeithlon, nawr ac ar gyfer cenedlaethau'r dyfodol.

Yn y flwyddyn i ddod, mae gan y Ganolfan lawer i'w wneud. Rwy'n edrych ymlaen at weld yr hyn sy'n ein cefnogi i wireddu manteision buddsoddi mewn digidol a dod â phobl ynghyd i ddylunio gwell gwasanaethau cyhoeddus yn seiliedig ar anghenion y rhai sy'n eu defnyddio.”

Eleni, penododd gweinidogion Cymru fwrdd o gyfarwyddwyr anweithredol a gymerodd yr awenau oddi wrth y bwrdd dros dro ym mis Gorffennaf 2022. 

Gwrandewch ar ein cadeirydd, Sharon Gilburd, am ei myfyrdodau o'r flwyddyn ddiwethaf.

Trawsgrifiad

“Helo, Sharon Gilburd ydw i a fi yw cadeirydd y Ganolfan Gwasanaethau Cyhoeddus Digidol yng Nghymru (CDPS).

Mae CDPS yn sefydliad cymharol newydd, felly mae yn ei ail flwyddyn o weithredu’n llawn, a than y llynedd cafodd ei rhedeg gan fwrdd dros dro. Ym mis Gorffennaf y llynedd, penodwyd bwrdd newydd gan Lywodraeth Cymru a dyna hefyd pryd ymunais â'r bwrdd fel cadeirydd, felly mae gennym fwrdd cwbl newydd, i gyd yn dechrau ar yr un pryd. Rydym yn dod o gefndiroedd amrywiol yn broffesiynol ac yn bersonol, sy'n hanfodol i gael bwrdd cryf. Mae'n creu'r ehangder a'r dyfnder hwnnw o her y dylai'r bwrdd ei chyflwyno i'r tîm gweithredol, ac rydym wedi bod yn brysur yn ystod y flwyddyn ddiwethaf yn gweithio gyda'r tîm gweithredol i sicrhau bod gan CDPS strategaeth gref sy'n cyd-fynd yn dda â Strategaeth Ddigidol Cymru.

Rydym hefyd yn gweithio gyda CDPS i sicrhau ein bod yn meithrin y gallu gweithredol a'r capasiti i gyflawni'r strategaeth honno. Mae CDPS yn dal i fod yn sefydliad ifanc ac fel bwrdd, rydym wedi bod yn canolbwyntio'n fawr ar weithio gyda'r tîm i sicrhau ei fod wedi'i adeiladu ar sylfeini cadarn, ar gyfer llywodraethu da mewn sefydliad sy'n aeddfedu, gwneud y pethau iawn yn y ffordd iawn, ar yr adeg iawn a hefyd, rydym wedi bod yn sicrhau bod prosesau ar waith i sicrhau y gallwn adrodd ar gynnydd ac effaith gwaith CDPS i sicrhau gwerth am arian bob amser, ac i'n helpu i lywio cyfeiriad y gwaith yr ydym yn ymgymryd ag ef yn y dyfodol.

Bellach mae gennym strategaeth sy'n cael ei chefnogi gan gynllun gweithredol tair blynedd ac mae ein cenhadaeth a'n gweledigaeth yn glir iawn, ac mae'n gyfle gwych fel bwrdd i fod wedi mynd drwy'r broses honno gyda'r tîm gweithredol oherwydd mae'n golygu y gallwn ni i gyd sefyll y tu ôl i'r cynllun hwnnw gyda'n gilydd a gall y bwrdd chwarae ein rôl wrth sicrhau'r cynnydd tuag at y weledigaeth honno. Mae hefyd yn bwysig iawn ein bod yn parhau i adolygu ein cynlluniau ac yn amlwg, yn ystod y blynyddoedd diwethaf bu llawer o newid ac os yw wedi dysgu unrhyw beth i ni, rhaid i'n cynlluniau fod yn hyblyg ac ystwyth hefyd. Mae gennym dîm sy'n ystwyth ac yn gyfforddus gyda newid ac os oes angen i ni addasu neu wyro i ddiwallu angen, fe allwn ni.

Dylem hefyd gydnabod bod rhywfaint o'r hyn yr ydym yn ceisio'i wneud yn anodd ac yn sicr ni allwn ei wneud ar ein pennau ein hunain. Fodd bynnag, mae digidol yma i aros ac os edrychwn at genedlaethau'r dyfodol, yna bydd natur ein gwasanaeth cyhoeddus yn trawsnewid hyd yn oed ymhellach. Rydym yn edrych ymlaen at weithio gyda Swyddfa Comisiynydd Cenedlaethau'r Dyfodol eleni ac rydym wir eisiau ystyried sut rydym yn dylunio ar gyfer anghenion gwasanaeth digidol ein dinasyddion yn y dyfodol. Mae ein cydweithrediadau ar draws y sectorau cyhoeddus y flwyddyn ddiwethaf hon i gyflawni rhai prosiectau allweddol wedi dysgu llawer i ni.

Mae CDPS wedi gwneud penodiadau allweddol eleni ac mae'n mynd i mewn i'r flwyddyn nesaf gyda gweledigaeth glir iawn a thîm hynod o gryf. Mae'r Bwrdd a minnau yn edrych ymlaen yn fawr at flwyddyn o gyflawni, newid a chydweithio parhaus i wella gwasanaethau cyhoeddus digidol yng Nghymru ymhellach.” 

Bydd yr adolygiad hwn yn dangos sut mae ein gweithgareddau wedi cyflawni'r amcanion a osodwyd gan y Gweinidog a'r cynnydd rydym wedi'i wneud wrth gyfrannu at y 7 nod llesiant a'r pum ffordd o weithio yn Neddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol. 

Amcanion CDPS:

Amcan 1: Cefnogi arweinyddiaeth a diwylliant ymhlith arweinwyr gwasanaethau cyhoeddus i yrru’r gwaith o lunio polisïau digidol da a chefnogi trawsnewid digidol 

Amcan 2: Cefnogi eraill i sicrhau bod pobl yn gallu cael mynediad at wasanaethau cyhoeddus digidol trwy eu helpu i greu gwasanaethau sydd wedi'u cynllunio o amgylch anghenion defnyddwyr 

Amcan 3: Gweithio gydag eraill i ddatblygu strategaeth gweithlu digidol ar gyfer gwasanaethau cyhoeddus yng Nghymru a chefnogi mesurau ymarferol i greu piblinell o weithwyr proffesiynol medrus 

Amcan 4: Defnyddio allbwn yr adolygiad tirwedd i lunio blaenoriaethau CDPS nawr ac yn y dyfodol, gan ganolbwyntio'n benodol ar ddatrys materion a phryderon sectorol neu ddaearyddol a rennir ar y cyd 

Amcan 5: Parhau i hyrwyddo defnydd a rennir o dechnolegau a chreu a gwreiddio safonau cyffredin ac a rennir mewn digidol, data a thechnoleg 

Amcan 6: Camau i helpu busnesau yng Nghymru i ddiwallu anghenion trawsnewid digidol gwasanaethau cyhoeddus yn well 

Amcan 7: Dylai’r Ganolfan gefnogi Llywodraeth Cymru i ddylanwadu ar lefel Llywodraeth y DU i helpu i lunio blaenoriaethau polisi a helpu eraill i sicrhau buddsoddiad cyhoeddus a phreifat i Gymru

Y Pum Ffordd o Weithio – Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol

Hirdymor - Pwysigrwydd cydbwyso anghenion tymor byr â'r anghenion i ddiogelu'r gallu i ddiwallu anghenion hirdymor hefyd. 

Integreiddio - Ystyried sut y gall amcanion llesiant y corff cyhoeddus effeithio ar bob un o'r nodau llesiant, ar eu hamcanion eraill, neu amcanion cyrff cyhoeddus eraill 

Cynnwys - Pwysigrwydd cynnwys pobl sydd â diddordeb mewn cyflawni'r nodau llesiant, a sicrhau bod y bobl hynny'n adlewyrchu amrywiaeth yr ardal y mae'r corff yn ei gwasanaethu. 

Cydweithio - Cydweithredu ag unrhyw berson arall (neu wahanol rannau o'r corff ei hun) a allai helpu'r corff i gyflawni ei amcanion llesiant 

Atal - Sut all gweithredu i atal problemau rhag digwydd neu waethygu helpu cyrff cyhoeddus i gyflawni eu hamcanion 

7 nod llesiant – Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol

Cymru lewyrchus 

Cymru gydnerth 

Cymru iachach 

Cymru fwy cyfartal 

Cymru o gymunedau mwy cydlynol 

Cymru o ddiwylliant bywiog a iaith Gymraeg lewyrchus 

Cymru sy'n gyfrifol yn fyd-eang