Trosolwg
Mae cyflawni mewn dull ystwyth yn helpu timau i ddylunio gwasanaethau sy'n canolbwyntio ar y defnyddiwr, sy'n hygyrch ac yn gallu gwella dros amser. Enwau’r pedwar cam yw:
- darganfod
- alffa
- beta
- byw
Mae pwrpas clir i bob cam. Gyda'i gilydd maen nhw’n ffurfio cylch bywyd sy'n helpu timau i wneud gwelliannau yn gynnar, profi rhagdybiaethau ac addasu i newid.
Mae hyn yn wahanol i ddulliau traddodiadol o reoli prosiectau. Mae prosiectau yn aml yn dechrau gyda chynllun sefydlog ac yn cael eu mesur yn ôl amser a chyllideb. Mae camau’r dull ystwyth yn canolbwyntio ar wneud gwelliannau positif ar sail anghenion y defnyddwyr a gwella’n barhaus.
Y cam darganfod: deall defnyddwyr a'r broblem
Dysgu cyn adeiladu yw pwrpas y cam darganfod. Mae hyd y cam hwn yn dibynnu ar yr hyn rydych chi'n ei wybod eisoes a'r hyn y mae angen i chi ei ddysgu i symud ymlaen.
Yn ystod y cam darganfod, bydd y tîm yn:
- siarad â defnyddwyr i ddeall eu hanghenion, eu hamcanion a’r hyn sy'n achosi rhwystr iddynt
- archwilio cyfyngiadau megis polisi, technoleg a chyllideb
- diffinio sut beth yw llwyddiant
- dechrau mapio llwybr bras a chreu rhestr o dasgau
Y nod yw deall y broblem yn ddigon da i benderfynu a ydych chi am symud i gam alffa, ac os felly, beth i'w brofi yno.
Dyma adnodd allanol sydd ddim ond ar gael yn Saesneg:
Y cam alffa: creu prototeipiau a phrofi syniadau
Arbrofi, archwilio'r broblem a phrofi datrysiadau posibl yw nod alffa.
Yn ystod y cam alffa, mae'r tîm yn:
- adeiladu prototeipiau i brofi gwahanol ffyrdd o ddatrys y broblem
- ymchwilio gyda nifer fach o ddefnyddwyr i weld beth sy'n gweithio a beth sydd ddim yn gweithio
- dysgu'n gyflym, addasu ac esblygu syniadau ar sail adborth
Y nod yw profi gwahanol ddatrysiadau i'r broblem a nodwyd yn y cyfnod darganfod. Medrwch wedyn ddeall a ddylech ddatblygu unrhyw un o’r datrysiadau ymhellach yn y cam nesaf.
Dyma adnodd allanol sydd ddim ond ar gael yn Saesneg:
Y cam beta: adeiladu a gwella
Dechrau siapio’r gwasanaeth a chyrraedd mwy o ddefnyddwyr yw nod beta.
Gan ddefnyddio'r hyn a ddysgwyd yn ystod y cam alffa, yn ystod y cam beta, bydd y tîm yn:
- adeiladu fersiwn weithredol o'r gwasanaeth (prototeip)
- ei brofi gyda defnyddwyr go iawn mewn ffordd ddiogel a realistig
- yn ailadrodd ac yn gwella syniadau yn seiliedig ar adborth a data
- sicrhau bod y gwasanaeth yn ddibynadwy, yn hygyrch ac yn barod i'w symud ymlaen i'r cam nesaf
Gall y cam beta fod ar gyfer cynulleidfa fach (beta preifat) neu ar gael i unrhyw un ond yn parhau i gael ei wella (beta cyhoeddus).
Y nod yw lleihau risg a pharatoi'r gwasanaeth i fynd yn fyw.
Dyma adnodd allanol sydd ddim ond ar gael yn Saesneg:
Y cam byw: gweithio, ailadrodd a gwella'n gyson
Mae’r gwasanaeth ar gael yn llawn i bawb ei ddefnyddio yn ystod y cam byw.
Yn ystod y cam byw, mae'r tîm yn:
- mesur sut mae'r gwasanaeth yn perfformio trwy ddefnyddio metrigau ac adborth
- parhau i ymateb i anghenion defnyddwyr a newidiadau polisi
- gwneud gwelliannau wrth i dechnoleg a chyd-destun newid
Pan fydd y gwasanaeth yn cael ei lansio'n fyw, ni ddaw cyflawni mewn dull ystwyth i ben. Mae timau yn parhau i ddysgu ac addasu ar sail anghenion y defnyddwyr dros amser.
Dyma adnodd allanol sydd ddim ond ar gael yn Saesneg:
Llywodraethu ac ariannu pob cam
Wrth i'r gwaith symud drwy'r camau, mae angn newid sut mae’r gwaith yn cael ei lywodraethu a’i ariannu. Mae hyn yn helpu timau i barhau i fod yn atebol a bod yn hyblyg wrth ddarparu gwerth.
Yn ystod y cam darganfod, gall timau:
- sicrhau cyllid ar raddfa fach i archwilio a oes problem wirioneddol
- gwirio a oes cyfiawnhad dros newid cyn ymrwymo ymhellach
Yn ystod y cam alffa, gall timau:
- gael cymorth i brofi gwahanol syniadau a dulliau gweithredu
- gweithio tuag at wneud penderfyniad clir ynghylch a ddylid symud ymlaen ai peidio
Yn ystod y cam beta, gall timau:
- cael mynediad at fwy o gyllid a goruchwyliaeth wrth i'r gwasanaeth dyfu
- canolbwyntio ar wneud gwellinnau gwirioneddol i’r defnyddiwr, nid dim ond adeiladu rhywbeth
Yn ystod y cam byw, gall timau:
- sicrhau cyllid parhaus i gynnal a gwella'r gwasanaeth
- monitro ac addasu'r gwasanaeth yn barhaus wrth i anghenion newid
Ar ddiwedd pob cam, mae gwirio’r cynnydd yn helpu arweinwyr i wneud penderfyniadau gwybodus, gan gydbwyso atebolrwydd â hyblygrwydd.
Dyma adnodd allanol sydd ddim ond ar gael yn Saesneg:
Enghreifftiau ymarferol
Dychmygwch awdurdod lleol yn ceisio gwella ei wasanaeth trwsio tai. Trwy gynllunio eu gwaith gyda chamau’r dull ystwyth, mae pob cam yn adeiladu ar yr un blaenorol i gynyddu hyder a lleihau risg.
Yn ystod y cam darganfod, gall timau:
- gyfweld tenantiaid
- mapio'r daith trwsio tai
- nodi heriau, fel prosesau archebu aneglur
Yn ystod y cam alffa, gall timau:
- creu prototeip o ffurflen archebu ar-lein syml
- dysgu bod dangos slotiau amser clir yn lleihau’r dryswch i ddefnyddwyr
Yn ystod y cam beta, gall timau:
- adeiladu fersiwn weithredol o'r system archebu
- ei wneud yn berthnasol i grŵp bach o denantiaid
- parhau i wella ar sail adborth defnyddwyr
Yn ystod y cam byw, gall timau:
- lansio system newydd
- monitro sgorau boddhad a nifer yr ymholiadau sy’n cyrraedd y ganolfan alwadau
- ychwanegu nodweddion newydd a datrys problemau
Cynnwys cysylltiedig
Dyma adnoddau allanol sydd ddim ond ar gael yn Saesneg:
- Discovery (gov.scot)
- Alpha (gov.scot)
- Beta (gov.scot)
- Live (gov.scot)
- Comparing Agile and Waterfall (gov.scot)
- Agile events (gov.scot)
- Delivery in a crisis (gov.scot)
- Closing down your digital service (gov.scot)
- Retiring your service (GOV.UK)