Yn ystod cam cyntaf, archwiliadol Ystwyth, mae'n hollbwysig cynrychioli'ch tybiaethau - ac yna eu herio nhw, meddai Adam Ellison
25 Mawrth 2022
Gallai ‘darganfod’ gael ei alw’n ‘ymchwilio’ yn rhwydd. Yn ystod y cam cyntaf hwn o ddatblygu gwasanaeth Ystwyth, rydyn ni’n:
- dechrau mynd i’r afael â’r broblem dan sylw
- cael safbwyntiau ar y broblem y tu hwnt i’n rhai ni
- diffinio’r cyfyngiadau y byddwn yn eu hwynebu
- datguddio cyfleoedd i gywiro pethau
Beth yw dylunio a sut mae’n berthnasol i’r broses hon?
Gweithgarwch cydweithredol yw dylunio y mae pob aelod o’r tîm yn cyfrannu ato. Efallai y bydd angen i chi ddarlunio pethau weithiau, ond does dim angen i chi fod yn arlunydd da i gymryd rhan. Yr hyn sy’n bwysicach nag ansawdd y darluniau yw ansawdd yr holi a’r meddwl sy’n digwydd.
Mae dylunio’n ein helpu i fynegi ein meddyliau a’n tybiaethau, eu profi a bod yn hyderus ein bod yn mynd i’r cyfeiriad iawn.
Y broses ddylunio
Cam cyntaf unrhyw broses ddylunio yw cymryd cam yn ôl a gofyn, “Ydyn ni wir yn deall y broblem rydyn ni’n dylunio datrysiad ar ei chyfer?”
Dyna ble rydyn ni’n dechrau ar y cam darganfod, gan balu tuag at wraidd y broblem ac ehangu ein dealltwriaeth ohoni. Rydyn ni’n gwneud hynny trwy edrych tuag allan – dysgu am ddefnyddwyr a’u byd, gan gynnwys eu nodau, eu heriau a’u disgwyliadau.
Nesaf, rydyn ni’n dechrau diffinio’r broblem yn fanylach. Rydyn ni eisiau gwybod am y rhannau problemus o broses a pha rai y dylem ganolbwyntio arnynt.
Edrych tuag i mewn
Yn ystod y cam hwn, rydyn ni’n edrych tuag i mewn, gan herio ein modelau meddyliol a’r systemau a’r prosesau a ddefnyddir gan y tîm neu’r sefydliad rydyn ni’n gweithio gydag ef.
Trwy’r prosesau hyn, deuwn i ddiffinio’r broblem yn fanylach, gan ennill hyder ein bod yn mynd i’r afael â phroblem wirioneddol a phwysig.
Nawr, rydyn ni’n barod i gynnig datrysiadau – symud, mewn geiriau eraill, i gam ‘alffa’ y broses Ystwyth. Yn ystod y cam hwn, rydych chi’n gwneud pethau, fel prototeipiau, i’w cyflwyno i’ch defnyddwyr i brofi a yw’ch syniadau’n gweithio a gweld a ydych wir wedi deall anghenion eich defnyddwyr.
Defnyddio dylunio wrth ddarganfod
Mae gweithdai, darluniau a phrototeipiau yn ddulliau ac offer dylunio y gallwch eu defnyddio wrth ddarganfod i ddysgu’n gyflym a dechrau profi’ch tybiaethau.
1) Gweithdai dylunio
Mae gweithdai’n ffordd wych o archwilio, holi a chreu pethau gyda’ch gilydd.
Mae gweithdai yn ystod y cam darganfod yn cynnwys diffinio’ch datganiad problem a chreu cynfas darganfod (cynrychioliad gweledol o’ch gofynion), personâu defnyddwyr a mapiau taith y defnyddiwr.
Canlyniad y rhan fwyaf o weithdai yw ‘arteffact’ – rhywbeth (gweledol yn aml) y gallwch gyfeirio ato a’i rannu ag eraill.
2) Darluniau
P’un a yw’n siart lif, map neu ddiagram, mae creu darlun yn gofyn am gasglu gwybodaeth, a golygu’r wybodaeth honno i’r hyn sy’n fwyaf perthnasol a phwysig. Yna, rydych yn ffurfio cynrychiolaeth weledol o’ch dealltwriaeth i’w rhannu, gan wahodd her adeiladol.
3) Prototeipiau
Mae prototeipiau’n ffyrdd cyflym a thafladwy o archwilio sut rydych yn credu y gallai eich cynnyrch weithio. Maen nhw’n rhoi rhywbeth i chi ymateb iddo a dysgu ohono. Nid dim ond lluniadau un dimensiwn yw prototeipiau: maen nhw’n gallu cynnwys, er enghraifft, aelodau o’r tîm yn chwarae rôl rhyngweithio â gwasanaeth.
Wrth i chi symud trwy’r cam darganfod, gallwch fireinio’ch prototeipiau, a’u gwneud nhw’n fanylach ac yn agosach at fywyd go iawn.
Dywedwch wrthym sut rydych wedi defnyddio dylunio wrth ddarganfod a beth rydych wedi’i ddysgu.
Mae Adam Ellison yn ddylunydd rhyngweithio yn nhîm Gwastraff Peryglus Cyfoeth Naturiol Cymru CDPS