Beth yw patrymau gwasanaeth?
Rydym yn archwilio sut y gall patrymau gwasanaethau y gellir eu hailddefnyddio helpu timau ledled Cymru i ddylunio gwell gwasanaethau digidol – cyson, effeithlon, a gyda llai o rwystrau.
Mae patrymau gwasanaeth yn dempledi ar gyfer teithiau defnyddwyr cyffredin fel "ymgeisio am", "archebu", neu " gwneud cais". Er bod llyfrgelloedd cydrannau yn canolbwyntio ar elfennau rhyngwyneb unigol, mae patrymau gwasanaeth yn helpu timau i fapio teithiau cyfan, gan ddefnyddio 'camau' clic. Maent wedi'u cynllunio i fod yn addasadwy, ailddefnyddiadwy a hygyrch - waeth beth yw eich cefndir technegol.
Mae'r diagram isod yn dangos sut mae patrymau gwasanaeth wedi'u strwythuro ar draws tair lefel. Mae'n esbonio sut y gellir addasu a chyfuno patrymau i gefnogi gwahanol deithiau defnyddwyr.

Diagram showing how service patterns work across three levels: journey type (such as apply or book), steps (such as verify identity or make a payment), and actions (individual interactions or pages)
- Math o daith – yr hyn y mae'r defnyddiwr yn ceisio ei wneud, megis gwneud cais, archebu, gwirio, talu, cofrestru, gofyn neu ddweud. Mae'r rhain yn dasgau cyffredin ar draws gwasanaethau cyhoeddus.
- Camau – y camau allweddol yn y daith, megis dechrau gwasanaeth, gwirio hunaniaeth, gwneud taliad neu wirio cymhwysedd.
- Gweithredoedd – y rhyngweithiadau unigol neu dudalennau sy'n ffurfio pob cam, fel uwchlwytho dogfen neu ddewis opsiwn.
Dysgu gan eraill
Mae'r gwaith hwn yn adeiladu ar ddarganfod system ddylunio cynnar a gweithgaredd sbrint. Mae'n cysylltu pedwar gwasanaeth CDPS ac yn cefnogi dull mwy cyd-gysylltiedig, sy'n canolbwyntio ar y defnyddiwr at wasanaethau cyhoeddus digidol yng Nghymru.
Rydym wedi cael ysbrydoliaeth gan eraill sy'n gweithio yn y gofod hwn. Mae dylanwadau allweddol yn cynnwys:
Cyngor FutureGov ac Essex – Rhoddodd eu saith categori patrwm yn fan cychwyn defnyddiol i ni. Fe wnaethom archwilio sawl llyfrgell, ac roedd y categorïau hyn yn gweithio orau yn ein cyd-destun.
Tîm Dylunio EE – helpodd i lunio ein meddwl o amgylch teithiau 'rhiant' a 'phlentyn'.
Cymuned ddylunio GOV.UK – ysbrydolodd ni gyda'u dull gweledol o ddangos llif defnyddwyr.
Ute Schauberger – dylanwadodd ar sut rydym yn meddwl am batrymau sy'n gweithio gyda'i gilydd a sut mae gwahanol lefelau yn berthnasol.
Yr hyn rydyn ni wedi'i wneud hyd yn hyn
Rydym wedi datblygu a phrofi llyfrgell patrwm gwasanaeth prototeip gyda:
- 13 grŵp o 4 sefydliad
- 4 grŵp cymysg o ddylunwyr o bob rhan o sector cyhoeddus Cymru
Roedd y rhain yn cynnwys timau o Wasanaeth Tân ac Achub Canolbarth a Gorllewin Cymru, Cyngor Bwrdeistref Sirol Blaenau Gwent, Chwaraeon Cymru a Chyllid Myfyrwyr Cymru. Fe wnaethom hefyd gynnal gweithdy ar wahân oedd yn cymysgu dylunwyr cynnwys, rhyngweithio a gwasanaethau o wahanol sefydliadau yng Nghymru.

Mewn gweithdai ymarferol, defnyddiodd cyfranogwyr y llyfrgell i addasu patrwm a mapio un o'u gwasanaethau byw. Rhoddodd y ffocws ymarferol, fewnwelediadau gwerthfawr i ni ar sut y gallai patrymau gefnogi gwella gwasanaethau.
Fe wnaethom hefyd weithio gyda thîm dylunio Llywodraeth yr Alban i rannu dysgu, alinio arfer gorau, a symud ymlaen yn gyflymach.

Yr hyn rydyn ni wedi'i ddysgu
Canfyddiadau allweddol
- Gweithiodd patrymau sylfaenol - Roedd timau'n gallu mapio gwasanaethau gan ddefnyddio ein patrymau drafft, symud camau o gwmpas ac addasu llifoedd.
- Gwell defnyddioldeb - Roedd patrymau yn helpu hyd yn oed y rhai sydd â phrofiad dylunio cyfyngedig. Mae hyn yn dangos eu bod yn gostwng y rhwystr i fynediad ac yn cefnogi dyluniad mwy cyson ar draws timau.
- Barod am CMS - Dywedodd y rhan fwyaf o dimau y gallent adeiladu'r llif hyn yn eu systemau rheoli cynnwys eu hunain.
- Cadarnhaol tuag at lyfrgell batrwm - Mae diddordeb amlwg mewn rhywbeth sy'n dod â mwy o gysondeb ac yn lleihau dyblygu.
- Rhaid bod yn addasadwy ac yn hyblyg - Mae angen i batrymau fod yn addasadwy. Maen nhw'n fan cychwyn.
Heriau posibl
- Prynu arweinyddiaeth – yn enwedig lle mae gwasanaethau yn cael eu hystyried 'eisoes wedi'u cwblhau' neu lle mae technoleg yn gwneud newid yn anodd.
- Dibyniaeth ar ddatblygwyr neu gyflenwyr trydydd parti – gall hyn gyfyngu ar ba mor gyflym y gall timau wneud newidiadau.
- Angen addysg – mae angen i dimau ddeall beth yw patrymau, sut i'w defnyddio, a pham eu bod yn bwysig, yn enwedig os nad yw dylunio yn rhan o’u gwaith dydd i ddydd.
- Angen gwahanol lefelau o gymorth – mae angen mwy o help wedi'i deilwra ar gyfer rhai timau. Mae angen i ni ddeall yr hyn sydd ei angen ar bobl.
Camau nesaf
- Lansio fersiwn hyfyw o'r llyfrgell batrwm dros yr haf, gydag un neu ddau batrwm fel man cychwyn. Tanysgrifiwch i'n cylchlythyr.
- Cyd-ddylunio mwy o batrymau – profi a dysgu
- Profi prototeipiau gwasanaeth a gynlluniwyd gan ddefnyddio'r patrymau gyda dinasyddion
- Parhau i wella yn seiliedig ar adborth
- Daliwch ati i rannu'r hyn rydyn ni'n ei ddysgu
- Daliwch ati i gysylltu ag eraill sy'n gweithio yn y gofod hwn
Oes gennych chi ddiddordeb mewn defnyddio neu gyfrannu at y llyfrgell batrwm neu weithdy gyda'ch sefydliad? Cysylltwch â ni – byddem wrth ein bodd yn gweithio gyda chi.