Yr wythnos diwethaf, roeddwn wrth fy modd cael mynychu cyfarfod cyntaf Grŵp Cynghori ar Ddeallusrwydd Artiffisial Strategol newydd Llywodraeth Cymru. Dilynodd sefydlu'r grŵp hwn yn gyflym ar benderfyniad Llywodraeth Cymru i greu Swyddfa newydd ar gyfer AI, a sefydlu cronfa ariannu newydd i adeiladu sylfeini cadarn ar gyfer defnydd y sector cyhoeddus o AI.
Roedd yn gyfarfod cyntaf ardderchog, dan gadeiryddiaeth Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi, Ynni a Chynllunio, gydag arweinwyr rhyngwladol ac arbenigwyr o fusnes, y sector digidol, y byd academaidd a thrafodaethau brwd. Ymunon nhw â chydweithwyr o Gymru fel Matt Lewis, Cadeirydd Grŵp Arweinyddiaeth AI Cymru a Lindsey Phillips, Prif Swyddfa Ddigidol Llywodraeth Leol. Roedd yn gyfarfod egnïol, gydag ymgysylltiad cryf ynghylch yr ymagwedd unigryw y mae Cymru eisiau ei gymryd gydag AI, gyda ffocws ar bobl a gwerth cymdeithasol, gan fynd i'r afael â phroblemau cyffredin yn hytrach nag arloesi er mwyn hynny, ac ar atebion 'sofran' – y rhai sy'n eiddo i'r genedl.
Cyfeiriodd y Grŵp at y cydbwysedd rhwng risg a budd – sut rydym yn sicrhau bod AI yn cael ei ddefnyddio mewn ffyrdd sy'n gwella'r ffordd y mae Llywodraeth Cymru yn gwasanaethu dinasyddion ac yn cefnogi busnes, wrth ddeall a mynd i'r afael â risgiau fel rhagfarn a chynaliadwyedd. Gall y grŵp gymryd golwg ryngwladol, gan ddod â mynediad at ddysgiadau a modelau effeithiol a ddefnyddir ledled y byd ar gyfer canlyniadau sydd o fudd i ddinasyddion, yn ogystal â'r economi.
Mae creu'r Grŵp yn eistedd ochr yn ochr â'r cytundeb o gyllid newydd gan Lywodraeth Cymru i fuddsoddi mewn adeiladu sylfeini sy'n galluogi'r sector cyhoeddus datganoledig yng Nghymru i gynyddu'r defnydd o AI mewn ffyrdd cyffredin, gyda budd ar y cyd.
Bydd Grŵp Arweinyddiaeth AI Cymru, a gynullwyd gan CDPS, yn chwarae rôl allweddol, ochr yn ochr â Phrif Swyddogion Digidol Cymru, wrth lywio'r buddsoddiad hwnnw ac wrth alluogi cyflawni eleni.
Mae CDPS bob amser wedi cydnabod y rôl bwerus y gall AI ei chwarae wrth wella gwasanaethau cyhoeddus, ochr yn ochr â'i effaith ehangach enfawr. Ar ddiwedd 2023 fe wnaethom gynnal darganfyddiad i'r gefnogaeth sydd ei angen ar y sector cyhoeddus i wneud defnydd effeithiol o offer AI. Yn dilyn ei argymhellion, fe wnaethom sefydlu Cymuned Ymarfer AI, a Grŵp Llywio AI gyda chynrychiolaeth o bob rhan o sector cyhoeddus Cymru. Yn ei flwyddyn gyntaf, nododd y Grŵp Llywio AI awydd clir yn y sector i rannu gwybodaeth a chynyddu'r defnydd o AI o fewn safonau cyffredin.
Comisiynodd y grŵp greu set gyffredin o ganllawiau AI, pecyn a fydd yn helpu sefydliadau i adeiladu defnydd AI yn erbyn safonau cyffredin. Cyfarwyddodd y Grŵp hefyd y gwaith o ddatblygu rhannu gwybodaeth ar yr Hwb Rhannu Digidol cynllun a reolir gan CDPS a chymeradwyo'r defnydd o Safon Cofnodi Tryloywder Algorithmig y DU, a chytuno ar yr angen am gofrestr dryloyw o weithrediadau AI yng Nghymru.
Yn ddiweddar, cafodd y grŵp llywio ei ailenwi'n Grŵp Arweinyddiaeth AI Cymru gyda Chadeirydd newydd: Matt Lewis, Prif Swyddog Gweithredol yr Adnodd Gwasanaeth a Rennir. Ei nod yw adeiladu cyrhaeddiad ac effaith y grŵp, gan sicrhau ein bod yn chwarae rhan gref yn llwyddiant buddsoddiad newydd Llywodraeth Cymru mewn AI, a chreu cyswllt cryf rhwng y Grŵp a'r Grŵp Cynghori Deallusrwydd Artiffisial Strategol newydd.
Mae'n wych fod CDPS yn rhan ganolog o'r fenter newydd hon, ac rydym yn gyffrous iawn i weld beth fydd yn datblygu ohono, a'r rôl y bydd CDPS a Grŵp Arweinyddiaeth AI Cymru yn ei chwarae yn y dyfodol. Mae AI yn daith a hanner - ond mae'n llawer gwell bod yn rhan o’r daith na gwylio o'r ochr!
