Prosiect Braenaru Gofal Sylfaenol – adroddiad darganfod – blaenoriaethau ymchwil
3. Yr hyn a ganolbwyntiom arno
Roedd ein gwaith ymchwil wedi blaenoriaethu:
- siarad â defnyddwyr systemau digidol ar gyfer cleifion ym maes gofal sylfaenol i ddeall eu hagweddau tuag at dechnoleg, eu canfyddiad o ofal, beth sy’n bwysig iddynt a pham, a’u profiad blaenorol o wasanaethau gofal sylfaenol
- deall sut mae gofal sylfaenol yn gweithio ac yn cael ei brofi o safbwynt dinasyddion Cymru a meddygfeydd
- amlygu a deall ymyriadau digidol sydd eisoes yn bodoli neu sy’n dod i’r amlwg a sut maen nhw’n cysylltu â’r system gyffredinol
- ymchwilio i brif nodweddion ap GIG Cymru a’u deall
- deall y polisi ar gyfer gofal sylfaenol, gan ymgorffori’r canfyddiadau hyn yn yr adolygiad o wasanaethau gofal sylfaenol ac unrhyw gyfleoedd a amlygwn ar gyfer gwaith yn y dyfodol
Ceisiom siarad â dinasyddion, meddygon teulu, rheolwyr practis a staff gweinyddol a derbynfa yn rhan o’r ymchwil defnyddwyr oherwydd bod y galw mwyaf yn digwydd mewn ymarfer cyffredinol. Siaradom â chynrychiolwyr fferylliaeth, deintyddiaeth ac optometreg (iechyd y llygaid) hefyd.
4. Yr hyn a wnaethom
Cyfwelom â 14 o ddinasyddion ledled Cymru, a recriwtiwyd gan asiantaeth arbenigol ac a sgriniwyd am amrywiaeth o nodweddion, gan gynnwys grŵp oedran, rhywedd, ethnigrwydd, cyflyrau iechyd, a sgiliau Cymraeg.
Roedd y sesiynau ymchwil hyn yn cynnwys cyfran uwch o bobl a adroddodd fod ganddynt iechyd gwael ac anabledd nag a welir yn y boblogaeth gyffredinol. Mae hyn yn ddull sefydledig ar gyfer deall pobl ag anghenion mwy cymhleth.
Ni allwn rannu mwy o fanylion yma am resymau cyfrinachedd, oherwydd gallai hynny arwain at adnabod yr unigolion dan sylw.
Siaradom â meddygon teulu a staff meddygfa ym mhob bwrdd iechyd, trwy gyfweliadau 60-90 munud â 23 o gyfranogwyr. Amlygwyd yr unigolion hyn trwy gyfathrebu â’n rhwydweithiau a gofyn iddynt lenwi ffurflen i fynegi diddordeb. Roedd hyn wedi caniatáu i ni ddewis cyfranogwyr sy’n adlewyrchu cymysgedd o nodweddion, fel practisiau trefol/gwledig a bach/canolig/mawr, yn ogystal â lefelau amddifadedd yn nalgylch y practis.
Mae’r tablau isod yn dangos dadansoddiad o’r practisiau a’r staff y gwnaethom ymgysylltu â nhw.
| Rôl | Nifer |
| Meddyg teulu | 7 |
| Rheolwr practis | 12 |
| Staff gweinyddol | 1 |
| Arall | 3 |
| Maint y practis | Nifer |
| Bach | 3 |
| Canolig | 15 |
| Mawr | 5 |
| Dalgylch | Nifer |
| Trefol | 14 |
| Gwledig | 9 |
| Practisiau mewn ardaloedd o amddifadedd | Nifer |
| Ardal o amddifadedd | 5 |
| Ardal na ystyrir ei bod yn ardal o amddifadedd | 18 |
Gwnaethom adolygu gwaith ymchwil arall, gan gynnwys astudiaethau meintiol (casglu a dadansoddi data rhifiadol), i gryfhau’r canfyddiadau o’r samplau bach a ddefnyddiom. Defnyddiwyd yr astudiaethau eraill hyn i driongli (cymharu’r canfyddiadau) â’n gwaith ymchwil cynradd ein hunain.
Siaradom hefyd â sefydliadau neu grwpiau sy’n gweithio ym maes gofal sylfaenol, i ddysgu am eu gwaith a’u safbwyntiau ynglŷn â’r heriau sy’n wynebu gwasanaethau meddyg teulu a dinasyddion. Roedd y rhain yn cynnwys:
- Llywodraeth Cymru
- Y Rhaglen Strategol ar gyfer Gofal Sylfaenol
- Byrddau iechyd lleol
- Clystyrau gofal sylfaenol
- Cynghorau iechyd cymuned
- Pwyllgor Ymarferwyr Cyffredinol Cymru
- Y Gymdeithas Fferyllol Frenhinol
- Iechyd a Gofal Digidol Cymru
- Gofal a Alluogir gan Dechnoleg Cymru
- Iechyd a Gofal Gwledig Cymru
- Cynrychiolwyr gweithwyr proffesiynol iechyd cymunedol a pherthynol i iechyd
- Menter gymdeithasol
- Darparwyr digidol masnachol
